Patates en önemli gıdalardan biridir. Yüksek besin, tat ve mutfak özellikleri nedeniyle bitkisel gıdalar arasında ekmekten sonra ikinci sırada yer alır. Ve ekmek gibi, asla sıkıcı olmaz.
Patatesten yapılan sıcak ve soğuk yemek çeşitleri, mutfak ürünleri zengin ve çeşitlidir.
Bir Litvanya halk masalı, bir gün işe geç kalan bir çiftlik işçisini anlatır. Toprak sahibi onu azarlamaya başladı ve o aldı ve ona şöyle dedi: “Özür dilerim efendim. Geç kaldım çünkü yirmi tabak yedim." "Hangi yirmi tabak?" tava sordu. Çiftlik işçisi listelemeye başladı: "Haşlanmış patates, kızarmış patates, fırında patates, ıslatılmış patates, ezilmiş patates …"
Bu şaka, biraz naif bir biçimde de olsa, patateslerin ulusal beslenmedeki rolünü ifade ediyor. Geçmişte patates, fakir bir köylünün geçimini sağlıyordu, ancak günümüzde her evde hoş karşılanan bir gıda ürünü.
Besleyici, yüksek kalorili, lezzetli, ucuz patatesler birçok ülkenin sakinleri tarafından nispeten büyük miktarlarda tüketilmektedir. 100 gr patatesin bileşimi yaklaşık 20 gr nişasta, 2 gr protein, 1, 2 gr mineral tuz içerir. Patates biraz C vitamini (20 mg'a kadar) içerir, ancak patatesler genellikle kış ve bahar günlerinde yenildiğinden, iyi bir askorbik asit kaynaklarından biri haline gelirler. Ve ondan hazırlanan yemeklerin çeşitliliği nedeniyle tam olarak sıkılmıyor.
Patates her türlü iyidir! Tabii ki, lezzetini ve besin değerini korumak için ustaca kullanım şarttır. Örneğin, soyulmuş patatesler açık havada saklanmaz, sadece soğuk suda saklanır, aksi takdirde kararır ve C vitamini kaybı artar. Ayrıca raf ömrü kısa olmalıdır. C vitamini kaybı özellikle belirtilmelidir. Bu vitaminin yumru köklerde tam olarak korunması için, patatesler kullanımdan kısa bir süre önce soyulmalı, işlenmeli ve ısıl işlem görmelidir.
Et suyunda patates pişirirken C vitamini iyi korunur. Aynı şey buharlı yumrular için de söylenebilir.
Patatesler ana şekilde yani az miktarda yağda kızartıldığında, C vitamini %25-30 oranında, derin yağda kızartıldığında (çok miktarda ısıtılmış yağda) yok olmaz.
C vitamini, tekrarlanan ısıl işlemden sonra ve ayrıca özellikle çırpıldığında patatesler üzerindeki mekanik etkinin bir sonucu olarak büyük ölçüde kaybolur. Örneğin, taze patates püresinde, C vitamininin %70-90'ı kaybolur ve yeniden ısıtma, tamamen kaybına yol açar.
